eshghozendegi

تربيت فرزندي مسئوليت پذير يكي از مهم ترين آرزو ها و يا اهداف پدران و مادران است.

همه ي والدين آرزو دارند فرزندي مسئوليت پذير پروش دهند و تصور داشتن كودكي بي مسئوليت كه در بزرگسالي به فردي لجباز و ضداجتماع تبديل مي شود، بسيار آزار دهنده است.

براي برخي از والدين تصور داشتن فرزند مسئويت پذير در حد آرزو باقي مي ماند.

به عبارت ديگر دسته اي از والدين چنين تصور مي كنند كه مسئوليت پذيري امري ذاتي است و با اعمالي مانند دعا و آرزو مي گويند “كاش فرزندم مسئوليت پذير شود!”.

اگر چه اين نگرش مي تواند به شدت خطرناك باشد اما بسيار رايج است.

در نقطه ي مقابل اين نگرش، دسته اي از والدين بر اين اعتقادند كه مسئوليت پذيري امري نيازمند آموزش و يادگيري است و تلاش مي كنند تا با بهره گيري از بهترين اصول، آن را به فرزندشان آموزش دهند.

براي شروع بهتر است به اين سوال پاسخ دهيد كه ” نگرش شما در خصوص آموزش مسئوليت پذيري از كدام يك از دو اصل نام برده شده تبعيت مي كند؟”

در صورتي كه جزء دسته ي دوم هستيد مي توانيد به مطالعه ي متن ادامه دهيد و راهبردهاي لازم براي “آموزش مسئوليت پذيري” به كودك تان را بياموزيد.

حق انتخاب، خط اول آموزش مسئوليت پذيري

نمي توان قصد آموزش فرزندي مسئوليت پذير داشت و از “حق انتخاب” صحبت نكرد.

ممكن است با خودتان بگوييد “چگونه به كودكي سه ساله حق انتخاب بدهم؟!”

اما رفتار بر اساس اصول نظريه انتخاب مي گويد كه اين كار ممكن است.

براي اين منظور لازم است زبان نظريه ي انتخاب را بياموزيد و با الفباي آن با كودك تان گفت و گو كنيد.

نظريه ي انتخاب چه مي گويد؟

بر اساس اصول اساسي نظريه ي انتخاب، ما بر رفتار هيچ كس جز خودمان كنترل نداريم و تلاش براي كنترل ديگران بي فايده است.

ويليام گلسر پايه گذار اين رويكرد معتقد است اصولا هر آنچه كه از ما سر مي زند، يك رفتار است و با تغيير رفتارهاي مان مي توانيم پيامدهاي ديگري را تجربه كنيم.

والدي كه با استفاده از زبان اين نظريه با فرزندش گفت و گو مي كند، از تنبيه، سرزنش، تهديد و ساير ابزارهاي كنترل بيروني استفاده نخواهد كرد چرا كه معتقد است اصولا رفتار هيچ كس جز خودش قابل كنترل نيست.

والدين پيرو تئوري انتخاب، تلاش مي كند تا در موقعيت هاي مختلف كودك را در معرض انتخاب قرار دهد تا او بر اثر تجربيات روزمره اش، با مفهوم مسئوليت آشنا شود.

به عنوان مثال براي تصميم گيري در مورد پوشيدن لباس، ممكن است به فرزندش بگويد ” براي مهموني امشب دوست داري لباس صورتي رو بپوشي يا لباس جديد آبي ت؟ “

با اين پرسش به ظاهر ساده، كودك مي آموزد كه حق انتخاب دارد و تبعات انتخابش نيز متوجه اوست.

بنابراين در صورتي كه لباس نامناسبي را انتخاب كند، سرزنش نمي شود چرا كه بر اساس اصول تئوري انتخاب، پيامدهاي انتخابش را تجربه خواهد كرد.

ممكن است والد تصميم بگيرد تا كودك را با گزينه هاي ديگر نيز آشنا كند بنابراين به جاي او تصميم نمي گيرد و مي گويد “فكر مي كنم لباس صورتيت براي الان زيادي گرم باشد. لباس آبي ت هم بيشتر مناسب خونه ست تا مهموني. ميخواي لباساي ديگه ت رو هم ببيني؟ نظرت چيه؟”

با كودك بي مسئوليت چگونه برخورد كنم؟

در صورتي كه تاكنون بر اساس اين اصول پيش نرفته ايد ممكن است با كودك و يا نوجواني بي مسئوليت مواجه باشيد.

در اين حالت نيز مي توانيد به مرور مسئوليت پذيري را به او آموزش دهيد.

به عنون مثال مي توانيد با هم صحبت كنيد و نوعي تقسيم كار انجام دهيد.

سپس از او بخواهيد تا از ليست مسئوليت هاي مشخص شده، چند مورد را انتخاب و شروع به اجراي آن ها كند.

بخاطر داشته باشيد در صورتي كه تهديد، تنبيه، سرزنش و گله و شكايت هاي تان، مفيد بود، در حال حاضر فرزندي مسئوليت پذير داشتيد.

منبع :چگونه يك كودك مسئوليت پذير داشته باشيم؟- مشاوره

تربيت فرزندي مسئوليت پذير يكي از مهم ترين آرزو ها و يا اهداف پدران و مادران است.

همه ي والدين آرزو دارند فرزندي مسئوليت پذير پروش دهند و تصور داشتن كودكي بي مسئوليت كه در بزرگسالي به فردي لجباز و ضداجتماع تبديل مي شود، بسيار آزار دهنده است.

براي برخي از والدين تصور داشتن فرزند مسئويت پذير در حد آرزو باقي مي ماند.

به عبارت ديگر دسته اي از والدين چنين تصور مي كنند كه مسئوليت پذيري امري ذاتي است و با اعمالي مانند دعا و آرزو مي گويند “كاش فرزندم مسئوليت پذير شود!”.

اگر چه اين نگرش مي تواند به شدت خطرناك باشد اما بسيار رايج است.

در نقطه ي مقابل اين نگرش، دسته اي از والدين بر اين اعتقادند كه مسئوليت پذيري امري نيازمند آموزش و يادگيري است و تلاش مي كنند تا با بهره گيري از بهترين اصول، آن را به فرزندشان آموزش دهند.

براي شروع بهتر است به اين سوال پاسخ دهيد كه ” نگرش شما در خصوص آموزش مسئوليت پذيري از كدام يك از دو اصل نام برده شده تبعيت مي كند؟”

در صورتي كه جزء دسته ي دوم هستيد مي توانيد به مطالعه ي متن ادامه دهيد و راهبردهاي لازم براي “آموزش مسئوليت پذيري” به كودك تان را بياموزيد.

حق انتخاب، خط اول آموزش مسئوليت پذيري

نمي توان قصد آموزش فرزندي مسئوليت پذير داشت و از “حق انتخاب” صحبت نكرد.

ممكن است با خودتان بگوييد “چگونه به كودكي سه ساله حق انتخاب بدهم؟!”

اما رفتار بر اساس اصول نظريه انتخاب مي گويد كه اين كار ممكن است.

براي اين منظور لازم است زبان نظريه ي انتخاب را بياموزيد و با الفباي آن با كودك تان گفت و گو كنيد.

نظريه ي انتخاب چه مي گويد؟

بر اساس اصول اساسي نظريه ي انتخاب، ما بر رفتار هيچ كس جز خودمان كنترل نداريم و تلاش براي كنترل ديگران بي فايده است.

ويليام گلسر پايه گذار اين رويكرد معتقد است اصولا هر آنچه كه از ما سر مي زند، يك رفتار است و با تغيير رفتارهاي مان مي توانيم پيامدهاي ديگري را تجربه كنيم.

والدي كه با استفاده از زبان اين نظريه با فرزندش گفت و گو مي كند، از تنبيه، سرزنش، تهديد و ساير ابزارهاي كنترل بيروني استفاده نخواهد كرد چرا كه معتقد است اصولا رفتار هيچ كس جز خودش قابل كنترل نيست.

والدين پيرو تئوري انتخاب، تلاش مي كند تا در موقعيت هاي مختلف كودك را در معرض انتخاب قرار دهد تا او بر اثر تجربيات روزمره اش، با مفهوم مسئوليت آشنا شود.

به عنوان مثال براي تصميم گيري در مورد پوشيدن لباس، ممكن است به فرزندش بگويد ” براي مهموني امشب دوست داري لباس صورتي رو بپوشي يا لباس جديد آبي ت؟ “

با اين پرسش به ظاهر ساده، كودك مي آموزد كه حق انتخاب دارد و تبعات انتخابش نيز متوجه اوست.

بنابراين در صورتي كه لباس نامناسبي را انتخاب كند، سرزنش نمي شود چرا كه بر اساس اصول تئوري انتخاب، پيامدهاي انتخابش را تجربه خواهد كرد.

ممكن است والد تصميم بگيرد تا كودك را با گزينه هاي ديگر نيز آشنا كند بنابراين به جاي او تصميم نمي گيرد و مي گويد “فكر مي كنم لباس صورتيت براي الان زيادي گرم باشد. لباس آبي ت هم بيشتر مناسب خونه ست تا مهموني. ميخواي لباساي ديگه ت رو هم ببيني؟ نظرت چيه؟”

با كودك بي مسئوليت چگونه برخورد كنم؟

در صورتي كه تاكنون بر اساس اين اصول پيش نرفته ايد ممكن است با كودك و يا نوجواني بي مسئوليت مواجه باشيد.

در اين حالت نيز مي توانيد به مرور مسئوليت پذيري را به او آموزش دهيد.

به عنون مثال مي توانيد با هم صحبت كنيد و نوعي تقسيم كار انجام دهيد.

سپس از او بخواهيد تا از ليست مسئوليت هاي مشخص شده، چند مورد را انتخاب و شروع به اجراي آن ها كند.

بخاطر داشته باشيد در صورتي كه تهديد، تنبيه، سرزنش و گله و شكايت هاي تان، مفيد بود، در حال حاضر فرزندي مسئوليت پذير داشتيد.

منبع :چگونه يك كودك مسئوليت پذير داشته باشيم؟- مشاوره